انژکتور خودرو چیست ؟

خیلی خلاصه بگیم ، انژکتور خودرو چیه و چیکار میکنه ؟

در دنیای خودروهای مدرن بنزینی انژکتور وظیفه دارد سوخت را به صورت پودر شده یا اسپری شده  و یا به عبارت بهتر به صورت کنترل شده و تمیز شده به پشت دریچه گاز یا به پشت سوپاپ های گاز و یا به محفظه احتراق در مدت زمان و فشار معین اسپری یا تزریق کند .

در واقع انژکتور باعث سوخت رسانی بهتر به ماشین ، عملکرد بهتر خودرو و صرفه جویی در مصرف سوخت میشه . همچنین انژکتور خودرو به کاهش آلودگی هوا هم کمک میکنه .

کدام واحد در خودرو انژکتور را کنترل میکند ؟

حتما تا بحال نام ECU را شنیده اید . ECU یا به عبارت دیگر کامپیوتر خودرو یا مغز فعال موتور وظیفه نحوه انتقال سوخت به داخل سیلندر و میزان اختلاط آن با هوا و بعضی وظایف دیگر را بر عهده دارد . حضور انژکتور ( Injector ) در خودرو های جدید ، آنها را بسیار کارامدتر کرده است و به ندرت تنظیم موتور بهم می ریزد .

تکنولوژی سوخت رسانی انژکتوری ، دوست دار طبیعی

تکنولوژی سوخت رسانی خودرو توسط انژکتور با کمک ای سی یو خودرو یا کامپیوتر مرکزی خودرو ، سوخت را به صورت حساب شده و با محسابه پارمترهای مختلفی به موتور میرساند و در این مسیر با رسوب زدایی از سوخت سبب میشود سوخت پاک تری به موتور رسیده و در نتیجه مواد ضائد کمتری توسط موتور خودرو تولید شود ، که این موضوع میتواند تاثیر مهمی در جلوگیری از آلودگی هوا داشته باشد .

انژکتور ، سوخت رسانی دقیق و حساب شده

در سیستمهای انژکتوری موجود از یکسری سنسور مانند : سنسور دور موتور ، سنسور فشار منیفولد یا مپ سنسور ، سنسور دریچه گاز ، سنسور اکسیژن و … جهت جمع آوری اطلاعات موتور استفاده می گردد . اطلاعات بدست آمده از این سنسورها به مغز الکترونیکی خودرو ( ECU ) فرستاده شده و پردازش می‌گردد . پس از بررسی این اطلاعات، ECUدستورات اجرائی خود را از طریق عملگرها، روی موتور اعمال می‌نماید. عملگرهای موجود عبارتند از: موتور پله‌ای، کوئل، پمپ بنزین ، انژکتورها و … .

 از میان عملگرهای موجود ، انژکتور بنزین بدلیل برخورداری از مشخصات فنی ویژه ، از اهمیت خاصی در سیستم کنترلی موتور برخوردار است . در واقع این قطعه یک شیر الکترونیک دقیق است که با استفاده از آن می‌توان میزان سوخت مورد نظر را در زمان تعیین شده ( توسط ECU ) تهیه نمود . ساختار برش خورده این قطعه در شکل زیر نمایش داده شده است.

اجزای اصلی انژکتور

1. اورینگ
2. فیلتر ورودی
3. بدنه انژکتور
4. سلونوئید
5. سوزن انژکتور
6. سوراخ خروجی
7. درپوش محافظ

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌شود سوخت با فشار ثابت از قسمت فوقانی وارد فیلتر ورودی انژکتور می‌شود. فشار ورودی به انژکتور، معادل فشار ریل سوخت است که مقدار آن ثابت است. (بعنوان مثال در برخی از خودروها این فشار 3.5 bar است) با فعال شدن میدان ایجاد شده توسط سلونوئید، سوزن انژکتور به سمت بالا حرکت داده شده و پاشش از طریق سوراخ انتهائی انجام می‌شود.

بررسی اهمیت انژکتور در خودرو

به دلایل زیر قطعه انژکتور یک قطعه پر اهمیت موتور محسوب می‌شود و باید در تولید آن از دقت کافی بهره جست:

الف – با استفاده از اطلاعات ارسالی توسط سنسورها ، ECU محاسبات دقیقی جهت تعیین میزان سوخت مصرفی موتور انجام می‌دهد. پس از انجام این محاسبات ECUبا استفاده از دستورات ارسالی به انژکتور، مقدار پاشش و زمان پاشش سوخت را تعیین می‌نماید. (در واقع پهنای پالس PULSE WIDTHمدت زمان باز شدن انژکتور و پاشش آنرا تعیین می‌نماید).

ب- از سوی دیگر از آنجائیکه نحوه پاشش سوخت (زاویه پاشش) و موقعیت قرار گیری انژکتور تاثیر بسزائی روی فرآیند اختلاط سوخت و هوا و در نتیجه احتراق موتور دارد، لذا زاویه پاشش و موقعیت مونتاژی انژکتور نیز اهمیت ویژه ای در عملکرد یک موتور دارد.

با توجه به این مطالب، انژکتور یک قطعه بسیار دقیق بوده و باید جهت تولید آن از تکنولوژی مناسب استفاده نمود، بعنوان مثال ابعاد اجزای داخلی مانند سورن و سوراخ و همچنین مشخصات عملکردی سلونوئید و غیره … باید با دقت بالائی تولید شود و در صورت بروز هرگونه خطا، در عملکرد قطعه (و در نتیجته موتور) خلل ایجاد می‌ شود. علاوه بر آن در زمان استفاده از آن (بر روی موتور) باید مراقبت های ویژه‌ای جهت حفظ مشخصات عملکری اجزاء این قطعه بعمل آید .

بررسی مشکلات انژکتور خودرو

در قسمت قبل گفته شد که انژکتور یک قطعه دقیق بوده و مشخصات عملکردی آن بسیار مهم است. پس از استفاده از این قطعه در مدار سوخت رسانی یک خودرو، ممکن است پس از مدتی مشکلات مختلفی برای این قطعه ایجاد شود.

یکی از عواملی که باعث بروز مشکل در سیستم سوخت رسانی و در نتیجه انژکتور می‌گردد، کیفیت نامناسب سوخت و وجود ذات ناخالصی است. این ذرات به مرور زمان و پس از مدتی در بدنه اجزاء موجود در سیستم سوخت رسانی و مخصوصا انژکتور نفوذ می‌نماید. این فرآیند در شرایط مختلف کاری موتور رخ می‌دهد بعنوان مثال در زمان روشن بودن موتور خودرو، دمای کاری بالا بوده و سوخت مصرفی و همچنین انژکتورها نیز گرم می شود. پس از خاموش شدن موتور مقداری سوخت در ریل سوخت و انژکتورها باقی می‌ماند و از سوی دیگر دمای موتور و انژکتورها نیز کاهش می‌یابد. این فرآیند باعث رسوب تدریجی ذرات ناخالصی روی اجزاء داخلی انژکتور می‌گردد.

با افزایش مواد زاید و ناخالصی روی اجزاء انژکتور به تدریج مشخصه‌های عملکردی این قطعه تغییر می نماید. بعنوان مثال ابعادی داخلی سوزن و سوراخ تغییر کرده و ممکن است دبی خروجی آن نیز تغییر نماید همچنین ممکن است نحوه پاشش (زاویه پاشش) نیز تغییر پیدا کند. این عوامل باعث عدم عملکرد صحیح موتور می گردد. همچنین ممکن است تغییر نحوه پاشش باعث آسیب دیدگی قطعات دیگر گردد. در شکل بالا مشاهده می‌شود که پاشش نامناسب انژکتور (سمت چپ) باعث خرابی سوپاپ هوای ورودی شده است.

مشکلات انژکتور چه آسیبی به خودرو میزند ؟

بطور کلی ایجاد مشکل در عملکرد انژکتورها، باعث بروز مشکلات زیر خواهد شد:

*کاهش توان و عملکرد موتور

*استارت نامناسب خودرو (روشن شدن نامناسب)

*افزایش آلایندگیهای خروجی

*کاهش عمر و عملکرد کاتالیست خودرو (CatalystConverter)

*کاهش عمر و عملکرد سنسور اکسیژن خودرو(Lambda Sensor)

*افزایش مصرف سوخت

با توجه به مطالب گفته شده مشخص می‌شود، درصورتیکه بخواهیم موتور خودور دارای عملکرد صحیحی باشد بایستی از انژکتورهای آن بخوبی مراقبت و نگهداری شود، همچنین تعویض این قطعه نیز راه عملی برای حل مشکل محسوب نمی‌شود زیرا این قطعه گرانقیمت است و جهت تعویض آن باید هزینه زیادی صرف شود و از سوی دیگر ممکن است دستیابی به انژکتورهائی که دارای کیفیت مناسب هستند نیز دشوار باشد. 

راه حل مناسب جهت حل مشکل،  استفاده از دستگاه انژکتور شور است. با استفاده از این دستگاه می‌توان عملکرد انژکتور را مورد بررسی قرار داد و رسوبات و ناخالصی موجود را برطرف نمود و انژکتورهای معیوب را شناسائی نمود.

در شکل بالا نمونه ای از یک دستگاه شستشوی انژکتور و یک نمونه از تست های انجام شده با این دستگاه نمایش داده شده است. در این تست نحوه پاشش چند انژکتور باهم مقایسه شده و مشاهده می‌شود که تنها انژکتور شماره 5 دارای پاشش صحیحی است.